Wszyscy z pewnością wiemy, że właściwe odżywianie i zdrowy styl życia mają ogromy wpływ na całe nasze przyszłe życie, na jego jakość i długość. Mawia się przecież, że jesteśmy tym, co jemy.
W żywieniu dziecka bardzo ważna jest regularność spożywanych posiłków i ich odpowiednia liczba. W ciągu dnia maluch powinien spożywać 4-5 posiłków:
- 3 podstawowe (śniadanie, obiad, kolacja),
- 1-2 uzupełniające (drugie śniadanie i/lub podwieczorek).
Przerwy między posiłkami powinny wynosić około 3-4 godziny, należy również pamiętać, że dziecko w wieku do 3 lat powinno otrzymywać porcje żywieniowe zgodne z indywidualnymi potrzebami i zapotrzebowaniem energetycznym.
Zalecenia dotyczące żywienia zdrowych dzieci w wieku 1 – 3 lata:
- Należy codziennie spożywać pieczywo i przetwory zbożowe pochodzące z pełnego przemiału zbóż.
- Należy spożywać codziennie produkty nabiałowe, takie jak mleko (w tym mleko modyfikowane przeznaczone dla dzieci w wieku poniemowlęcym), maślankę, kefir lub jogurt; dla dzieci powyżej 24 miesiąca życia ze zmniejszoną zawartością tłuszczu.
- Należy codziennie jeść warzywa (w tym warzywa strączkowe) i owoce.
- Chude mięso czerwone, w tym wędliny, powinny być spożywane nie częściej niż dwa – trzy razy w tygodniu, a jajka kurze w dni, w których nie jest spożywane mięso.
- Mięso drobiowe powinno być spożywane dwa – trzy razy w tygodniu, zawsze bez skóry.
- Wskazane jest spożywanie ryb, jeden - dwa razy w tygodniu.
- Posiłki powinny być przygotowywane z udziałem tłuszczy roślinnych (najlepiej oliwa z oliwek lub olej rzepakowy) z ograniczeniem tłuszczu zwierzęcego.
- Należy ograniczyć dodatek soli do potraw i produktów spożywczych.
- Należy ograniczyć spożywanie słodkich napojów i pić czystą wodę.
- Dziecko powinno codziennie ćwiczyć fizycznie, bawiąc się lub grając przez kilkadziesiąt minut, najlepiej na świeżym powietrzu.
Woda w żywieniu dzieci
Dzieci powinny mieć zawsze dostęp do picia, niezależnie od miejsca przebywania, czy to jest dom rodzinny czy żłobek. Najlepszym napojem zaspokajającym pragnienie jest woda źródlana i naturalna woda mineralna niskosodowa. Istotne jest aby dzieci po ukończeniu 1 roku życia nie piły już napojów z butelki ze smoczkiem. Nie należy również poić maluchów słodzonymi napojami czy też sokami w nocy. Dla wspomagania prawidłowego rozwoju aparatu mowy zalecane jest podawanie dzieciom płynów z kubeczka, szklanki czy też picie przez słomkę.
Dziecko z problemem nadmiaru lub niedoboru masy ciała
Żywienie dziecka niejednokrotnie wymaga korekty. Najczęściej z diety maluszka należy wykluczyć nadmiar słodyczy i innych mało wartościowych produktów (napoje gazowane, ciastka, słone przekąski, chrupki oraz żywność typu fast food).
- Jeśli u dziecka występuje nadmiar masy ciała potwierdzony przez lekarza, a dieta nie budzi zastrzeżeń pierwszym krokiem jest zwiększenie aktywności fizycznej malucha. Zachęcajmy dzieci do spacerów, marszów, aktywnych zabaw ruchowych na świeżym powietrzu. Niestety często dzieci z nadwagą są nieprawidłowo, nadmiernie żywione. Zaleca się w takich przypadkach zwiększenie ilości świeżych warzyw i owoców, spożywanie jogurtów naturalnych zamiast owocowych, ograniczamy chleb i ziemniaki, masło i inne tłuszcze, wędliny zastępujemy mięsami i drobiem, unikamy potraw smażonych. Rodzice powinni uczyć się dostrzegać sygnały wysyłane przez dziecko. Płacz nie zawsze oznacza głód, a niechętna reakcja na pierś czy łyżeczkę powinna dać nam do zrozumienia, że dziecko ma dość jedzenia lub nie jest głodne. Nie należy lekceważyć naturalnego mechanizmu samokontroli jedzenia.
- U dzieci z niedoborem masy ciała powinno się zdiagnozować przyczynę tego u lekarza. Warto urozmaicać posiłki, przygotowywać małe porcje pożywienia, nie karmić malucha na siłę, nie okazywać swojego niezadowolenia z powodu zjedzenia w naszym mniemaniu „za mało” oraz uaktywnić życie dziecka przez zabawę i spacery na świeżym powietrzu. Nagannym jest traktowanie posiłku w kategoriach nagrody lub kary.
Pamiętajmy, że dzieci, które są aktywne chętniej jedzą.
Jak prawidłowo karmić małe dziecko?
- Podawaj dziecku posiłki odpowiednie do jego wieku
- Utrzymuj 3-4 godzinne przerwy pomiędzy posiłkami
- Nie podawaj dziecku przekąsek i słodkich napojów
- Ogranicz czas karmienia do 30-35 minut
- Zachęcaj do samodzielnego jedzenia
- Akceptuj zachowania żywieniowe właściwe dla wieku, np. jedzenie rączkami, dotykanie jedzenia, brudzenie się itp.
- Systematycznie wprowadzaj nowe produkty
- Staraj się nadmiernie nie zabawiać dziecka
Opracowano na podstawie Poradnika żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia. Praktyczne zastosowanie norm żywienia opracowanych przez grupę ekspertów w 2012.